zondag 4 oktober 2015

Autisme: Medische versus sociale benadering

Er zijn vele discussies in de medische wereld over de mogelijke oorzaken van autisme. Ik zal er een paar noemen: een slechte binding met de moeder (aai, aai), gevolg van inenting (nee, dan polio), erfelijke belasting, fragile X syndrome, tuberous sclerosis, congenitale rubella syndroom en onbehandelde phenylketonuria (PKU). 
Laten we eerlijk zijn, we weten het niet. 50 jaar geleden wisten we zelfs niet van het bestaan van autisme. Inmiddels is autisme wel opgenomen in het handboek der psychiatrie, te weten DSM en wel sinds mei 2013 in de versie DSM 5. Sinds deze versie is er sprake van een Austisme Spectrum Disorder, een stoornis dus. 

Waar wringt nou de schoen, het zit 'm in het woordje "Spectrum". Dit woordje geeft aan dat er sprake is van een bereik. Enerzijds heeft het betrekking op mensen met een vorm van autisme die niet of nauwelijks zelfstandig kunnen functioneren en veel zorg nodig hebben en anderzijds mensen die slechts lichte begeleiding nodig hebben om in een reguliere omgeving zich prima te handhaven. Deze laatste groep heette tot DSM 5 de groep Aspergers en mensen met PPD of PDD-NOS. 
Ik vind het niet nodig om deze laatste van het predikaat "Syndroom" of zelfs "Stoornis" te voorzien daar dit een medische aanduiding is en per definitie dus defect-geƶrienteerd. Stoornis refereert aan een maladaptie aan de neuro-typisch definieerde maatschappij. Dat staat wat mij betreft ter discussie.

Wanneer wij deze groep hoog-functionerenden in een sociaal context plaatsen dan zien we dat het vertoonde gedrag hooguit als maatschappelijk "anders" is aan te merken. Hoeveel mensen zijn anders zonder dat er sprake is van een stoornis of syndroom? Hmmm, interessant want dat zou impliceren dat er een geaccepteerde norm was waar dit tegen afgezet kan worden. Zijn mensen in Japan dan anders? Ja toch? Althans vanuit westers georiĆ«nteerde perspectief en maatstaven, dit is blijkbaar dan de norm. 

Wij voelen wel wat (neuro-typisch) normaal is in onze westerse cultuur maar ook hier wordt de bandbreedte wat geaccepteerd wordt steeds smaller. Wij worden als maatschappij exclusiever, pijnlijk maar helaas waar. Nee, niet dat we dat willen, wij willen inclusief zijn maar ja, dat kost meer geld en in deze tijd van bezuinigingen.....ach, vul het zelf maar aan. 

Persoonlijk vind ik dit kul, het is een kwestie van anders kijken en deze groep waarderen voor wie ze zijn en wat ze doen en vooral, geef ze een kans, een kans die ze verdienen maar vooral een kans die wij als maatschappij verdienen.... of zie ik het verkeerd?